RK: Zatrzymajmy się na chwilę przy temacie przewozów kolejowych pomiędzy Europą a Azją. Jednym z ważniejszych wydarzeń ubiegłego roku była inauguracja działalności Nowego Jedwabnego Szlaku. Jak ocenia Pan tę współpracę? Jakie są perspektywy rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku?
TS: Nowy Jedwabny Szlak (NJSZ) jest to koncepcja nowego Paneuroazjatyckiego (a w przyszłości międzykontynentalnego) systemu transportowego promowanego przez Chiny we współpracy z Kazachstanem, Rosją i innymi krajami. Idea NJSZ oparta jest na historycznym przykładzie starożytnego Jedwabnego Szlaku istniejącego od II roku p.n.e. i będącego jedną z najważniejszych tras starożytności i średniowiecza. Obecny NJSZ jest istotną częścią strategii Chin we współczesnym świecie. NJSZ ma nie tylko zbudować najbardziej dogodne i szybkie trasy tranzytowe przez centrum Euroazji, ale także wesprzeć rozwój gospodarczy Chin i krajów ościennych oraz stworzyć nowe rynki zbytu dla towarów chińskich. Państwo Środka promuje projekt NJSZ nie tylko jako reaktywację starożytnego szlaku, drogi transportu między Wschodem i Zachodem, ale również jako instrument przekształcenia całego euroazjatyckiego modelu handlowo-gospodarczego, w pierwszej kolejności Centralnej i Środkowej Azji. Chińczycy nazywają tę koncepcję „Jeden pas i jedna droga”. Ta koncepcja obejmuje wiele projektów infrastrukturalnych, które powinny opleść całą planetę. Projekt światowego systemu korytarzy transportowych łączy Australię i Indonezję, całą Średnią i Wschodnią Azję, Bliski Wschód, Europę, Afrykę i przez Amerykę Łacińską dociera do USA. Wśród projektów w ramach NJSZ planuje się linie kolejowe i drogi, trasy morskie i powietrzne, rurociągi i linie przesyłu energii i całą odpowiednią infrastrukturę. Skromnie oceniając NJSZ obejmie 4,4 mld ludzi, tj. ponad połowę ludzkości. Aktywizacja współpracy Polski z Chinami doskonale wpisuje się w ideę rozwoju Nowego Jedwabnego Szlaku i korytarzy transportowych OSŻD, wśród których korytarz Nr 1 odgrywa zasadniczą rolę.
RK: A jak ocenia Pan rozwój i znaczenie polskiej kolei na tle kolei zagranicznych?
TS: Położenie geograficzne Polski zapewnia wiodąca rolę w ruchu miedzy Europą i Azją. Polska znajduje się na styku dwóch systemów kolejowych (1435 mm i 1520 mm) i jest głównym ogniwem kolejowego korytarza OSŻD Nr 1, łączącego Chiny i Europę. Prawie wszystkie trasy pociągów z Chin do Europy przechodzą przez terytorium Polski – są to pociągi „China Railway Express” jadące z Chin do Niemiec, Francji, Hiszpanii i innych krajów, a od stycznia również do Wielkiej Brytanii. Ta trasa przez Polskę zapewnia krótki czas dostawy (15–17 dni ze wschodnich Chin do Hiszpanii i Wielkiej Brytanii), niskie taryfy i bezpieczeństwo przewozu ładunków. Dzięki temu Polska przyciąga coraz więcej tranzytu międzynarodowego, zwiększając obroty w ruchu pasażerskim i towarowym. Za 2015 rok wynosiły one ponad 30 mln. pasażerów i 10 mln ton towarów. Wzrasta ilość pociągów kontenerowych z częściami zapasowymi do samochodów i innymi ładunkami przewożonymi z Zachodu na Wschód, m.in. na Białoruś, do Rosji, Kazachstanu i innych krajów.