RK: W jakim kierunku zamierza Pan prowadzić Instytut? Czy zachowa Pan obecny kierunek czy też planuje Pan zmiany?
MA: Wiele rzeczy jak dotąd dobrze sprawdziło się w Instytucie, stąd też chciałbym kontynuować pewną strategię wypracowaną przez lata. Oczywiście, jak każdy będąc na moim miejscu, chciałbym też wnieść swój wkład w życie Instytutu „TABOR”. Żeby nie wywoływać zbytniego niepokoju wśród naszej kadry, od początku zakładałem działanie raczej ewolucyjne niż rewolucyjne, co przyniosło dobre efekty. Po tych kilku miesiącach „urzędowania” jestem co do tego przekonany. Zresztą historia to z pewnością szybko oceni. Odnosząc się szczegółowo do pytania powiem na początek, że dużą wagę przykładam do możliwości współpracy z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju w ramach instrumentu Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014−2020. Naturalną rzeczą jest też współpraca z Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii (bezpośredni organ nadzorczy Instytutu). W kontekście myśli o rozwoju IPS-u cenne jest również dla mnie doświadczenie zdobyte w trakcie realizacji licznych prac naukowych i badawczo-rozwojowych – projekty, głównie w ramach programów: LIDER, INNOTECH, INNOTABOR, PBS. Nadmienię, że dla Programu Sektorowego INNOTABOR została wypracowana tematyka projektów obejmujących innowacyjne, nowoczesne, proekologiczne pojazdy szynowe oraz zespoły, podzespoły i urządzenia do tych pojazdów, z realizacją do 2023 roku. Projekty te mogą być wykonywane skuteczniej i sprawniej np. w ramach tzw. „Szybkiej Ścieżki” dofinansowywanej przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
W kwestii planów myślę między innymi o utworzeniu specjalistycznego zespołu zajmującego się żywotnością i recyklingiem pojazdów szynowych, od etapu założeń projektowych do fizycznej likwidacji pojazdu (przy uwzględnieniu ekoprojektowania). Przyczynkiem do tego jest z pewnością zrealizowana w Instytucie dysertacja doktorska, której celem było opracowanie efektywnego systemu recyklingu pojazdów szynowych w Polsce. Sądzę, że autorce tej dysertacji udało się kompleksowo i szeroko podejść do tego ważnego zagadnienia.
W dobie licznie prowadzonych prac modernizacyjnych na infrastrukturze szynowej, chcemy ponadto zintensyfikować, we współpracy z Instytutem Silników Spalinowych i Transportu Politechniki Poznańskiej, działania mające na celu poprawę ekologiczności i efektywności energetycznej maszyn torowych. Szansę na to upatrujemy w pierwszej kolejności w modyfikacji czynności organizacyjno-technicznych. Chodzi o to by park maszynowy miał możliwie precyzyjnie zaplanowane zadania na każdy dzień roboczy, bez zbędnych przestojów eksploatacyjnych (zwłaszcza przy uruchomionych jednostkach napędowych emitujących toksyczne zanieczyszczenia do atmosfery). Ogólnie we wspomnianym kontekście chciałbym zasygnalizować, że realizujemy właśnie z ww. Jednostką naukową nowatorskie podejście do badań toksyczności gazów wylotowych silników przeznaczonych do zastosowań kolejowych. Jest to metodyka RDE (Real Driving Emission), czyli badań w tzw. rzeczywistych warunkach eksploatacji. W myśl programu POWER (Wiedza Edukacja Rozwój), aby się rozwijać nieuchronnie trzeba ciągle zdobywać wiedzę. Czynimy to m.in. uczestnicząc corocznie w specjalistycznych szkoleniach czy też różnego rodzaju kongresach/konwentach rozwoju. Nie zapominamy też o edukacji, kiedy to możemy doświadczeniami i umiejętnościami naszej kadry podzielić się z innymi. W poruszanych aspektach postanowiłem pilotażowo uruchomić cykl konferencji naukowo-technicznych dotyczących konstrukcji i badań pojazdów szynowych. Jako że spotkało się to z pozytywnym odbiorem uczestników, zamierzamy to kontynuować w kolejnym roku.
Skuteczną edukację warto też uprawiać w gronie producentów podzespołów kolejowych czy też dostawców całych pojazdów. Wiem że Państwa Wydawca, czyli Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei, stawia sobie to za jeden z głównych celów działalności. Aby móc kreować nowe pomysły mające szansę na wdrożenie w praktyce gospodarczej powołałem niewielki interdyscyplinarny zespół – swego rodzaju think tank dla nowych projektów, który z założenia ma funkcjonować przy wykorzystaniu efektywnego narzędzia w postaci design thinkingu.
Jak już wspominałem mam zaszczyt być współpracownikiem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, co z pewnością pomaga mi, przy zachowaniu oczywiście wymagających warunków w kwestiach poufności pozyskanych informacji, wyczuć w jakim kierunku powinny iść działania mające na celu spełnienie aktualnych potrzeb społeczeństwa, a zwłaszcza transportu XXI wieku. Stąd poniekąd pomysł na wspomniany design thinking.
Na koniec dodam, że po kilku miesiącach pracy na stanowisku dyrektora postanowiłem poszerzyć współpracę międzynarodową, zarówno z przedstawicielami przemysłu, jak i uczelni kształcących kadry z sektora kolejowego. Przykładowo, w trakcie targów InnoTrans 2018 w Berlinie Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” przyłączył się do licznej międzynarodowej grupy podmiotów związanych z sektorem pojazdów szynowych (wytwórcy finalnych pojazdów, dostawcy podzespołów, jednostki naukowo-badawcze i in.). Inicjatorem i koordynatorem ww. grupy jest firma Kompetenznetz Rail Berlin-Brandenburg GmbH, która współpracuje z partnerami z branży kolejowej na terenie całej Europy. Jej celem jest m.in. nawiązywanie relacji biznesowych między przedsiębiorstwami oraz wspólna realizacja projektów.
